Het ontstaan van achternamen

In de Kerkboeken en de Burgerlijke Stand van begin 19de eeuw was men nog niet altijd even consequent in het spellen van namen. Dat kwam doordat het vaak niet gecontroleerd kon worden. De betrokkenen konden niet altijd lezen en schrijven, er bestonden nog geen identiteitsbewijzen en trouwboekjes en nazoeken in oudere aktes werd al helemaal niet zomaar gedaan.
Toch was het wel zo dat in aktes, in ieder geval vanaf het instellen van de Burgerlijke Stand, altijd dezelfde spelling gevolgd moest wordenen dus iemands naam altijd zo gespeld moest worden als in zijn geboorteakte.

Sinds 1811 is het in Nederland verplicht om een familienaam te dragen. Veel mensen hadden die toen al. Maar vooral in het noorden en oosten van het land moesten vanaf dat moment veel mensen een naam voor zichzelf en hun gezin kiezen. Vaak kozen ze een naam die te maken had met hun beroep of de plaats, waar ze vandaan kwamen. Het kon ook een patroniem of een bijnaam zijn, die al in gebruik was. Veel namen zijn te verklaren als u meer weet over beroepen en afkomst van uw voorouders.

Je zou denken dat alle mensen met dezelfde achternaam familie van elkaar zijn. Dat kan bij hele specifieke namen, maar is in vele gevallen dus niet zo. Bijvoorbeeld in het geval van beroep en -afkomstnamen.

Wilt meer weten over hoe uw naam is ontstaan, bezoek dan de website van het Meertens Instituut.